Τα Εικονικά Ερευνητικά Περιβάλλοντα (ΕΕΠ) ή Virtual Research Environments (VREs) είναι σύνολα διαλειτουργικών εφαρμογών, δικτυακών εργαλείων και υπηρεσιών, συστημάτων και διαδικασιών που διευκολύνουν και ενισχύουν τη διεξαγωγή συνεργατικής έρευνας πέρα απο γεωγραφικούς περιορισμούς. Τα ΕΕΠ βασίζονται σε υποδομές ψηφιακού περιεχομένου και παρέχουν πλήθος εργαλείων για την αποτελεσματική διεξαγωγή της έρευνας. Τα ΕΕΠ μπορεί να εξυπηρετούν τους σκοπούς ενός συγκεκριμένου ερευνητικού έργου, την έρευνα ενός ολόκληρου φορέα, την έρευνα ομάδων που ανήκουν σε διαφορετικούς φορείς. Οι κοινότητες που χρησιμοποιούν τα ΕΕΠ ονομάζονται Εικονικές Ερευνητικές Κοινότητες (Virtual Research Communities).